ರೋಹಿಂಗ್ಯ: ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ವರ್ತಮಾನ

      ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ನೇತೃತ್ವದ ಕೇಂದ್ರ ಸರ ಕಾರವು ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ ಆಡಳಿತದ ಪರ ನಿಂತಿರುವುದನ್ನು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿ ದಿ ಹಿಂದೂ ಪತ್ರಿಕೆಯು ಸೆ. 22 ರಂದು ‘Dancing with Suu Kyi’ (ಸೂಕಿಯ ಜೊತೆ ನೃತ್ಯ) ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ ಲೇಖನಕ್ಕಿಂತ ಮೂರು ದಿನಗಳ ಮೊದಲು ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‍ನ ನಾಯಕಿ ಅಂಗ್ ಸಾನ್ ಸೂಕಿ ದೇಶವನ್ನುದ್ದೇಶಿಸಿ ಮಾತನಾಡಿದ್ದರು. ಆ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಜಗತ್ತು ಅಚ್ಚರಿಪಡಬಹುದಾದ ಪ್ರಸ್ತಾಪಗಳು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಆ ಭಾಷಣ ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಚರ್ಚೆಗೆ ಒಳಗಾಯಿತು. ಕಾರಣ ಏನೆಂದರೆ, ಅವರು ತಮ್ಮ ಭಾಷಣದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೂ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ ಮುಸ್ಲಿಮರು ಎಂಬ ಪದವನ್ನು ಬಳಸಿಯೇ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಈ ಬಗ್ಗೆ ಅವರನ್ನು ಮಾಧ್ಯಮದ ಮಂದಿ ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದಾಗಲೂ ಅವರು ತಾನು ಹಾಗೆ ಸಂಬೋಧಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಂಡರು. ನಿಜವಾಗಿ, ಇದುವೇ ಸೂಕಿ. ಬೌದ್ಧ ತೀವ್ರವಾದಿ ಸಂಘಟನೆಗಳಾದ 969 ಮೂವ್‍ಮೆಂಟ್, ಮಾ ಬಾ ತಾ ಮುಂತಾದುವುಗಳೊಂದಿಗೆ ಅವರು ಸಹಮತ ಹೊಂದಿರುವರೋ ಇಲ್ಲವೋ, ಆದರೆ ಅವುಗಳಿಗೆ ಎದುರಾಡಬಾರದ ಅನಿವಾರ್ಯತೆಯಲ್ಲಂತೂ ಇದ್ದಾರೆ. 2013ರಲ್ಲಿ ಬಿಬಿಸಿಯು ಅವರ ಸಂದರ್ಶನ ನಡೆಸಿತ್ತು. ಸಂದರ್ಶನ ನಡೆಸಿದವರು ಬಿಬಿಸಿಯ ಮಿಶಲ್ ಹುಸೈನ್. ವಿಶೇಷ ಏನೆಂದರೆ, ಆ ಸಂದರ್ಶನ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದದ್ದು ಸಂದರ್ಶನದ ಬಳಿಕ ಅವರು ಪೀಟರ್ ಪ್ಲೆಫಂ ಎಂಬವರ ಜೊತೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡ ಅನುಭವದಿಂದಾಗಿ. ‘ಓರ್ವ ಮುಸ್ಲಿಮ್ ವ್ಯಕ್ತಿ ತನ್ನ ಸಂದರ್ಶನ ನಡೆಸುವುದಾಗಿ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ತನಗೆ ಯಾರೂ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಲಿಲ್ಲ’ವೆಂದು ಅವರು ಪೀಟರ್ ಜೊತೆ ದೂರಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಸಂದರ್ಶನ ನಡೆಸಿ ದವನ ಧರ್ಮ ಸೂಕಿಗೆ ಯಾಕೆ ಮುಖ್ಯವಾಯಿತೆಂಬುದು ಆಗ ತೀವ್ರ ಚರ್ಚೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿತ್ತು. 2015ರಲ್ಲಿ ಬರ್ಮಾದಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಪಾರ್ಲಿಮೆಂಟ್ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೂಕಿಯ NLD  ಪಕ್ಷವು ಬಹುಮತ ಪಡೆಯಿತು. ಆದರೆ ಅವರ ಪಕ್ಷವು ಒಬ್ಬನೇ ಒಬ್ಬ ಮುಸ್ಲಿಮ್ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಲು ಟಿಕೇಟು ನೀಡಿರಲಿಲ್ಲ. ಅಂದಹಾಗೆ, ಬೌದ್ಧ ತೀವ್ರವಾದಿ ಗುಂಪುಗಳು ರೋಹಿಂಗ್ಯ ಎಂಬ ನಾಮಸೂಚಕವನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಅವು ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ ಮುಸ್ಲಿಮರನ್ನು ಬಂಗಾಳಿ ಮುಸ್ಲಿಮರು ಎಂದೇ ಕರೆಯುತ್ತವೆ. 2016 ಎಪ್ರಿಲ್‍ನಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‍ನ ಅಮೇರಿಕನ್ ರಾಯಭಾರ ಕಚೇರಿಯ ಎದುರು ವಿವಿಧ ಬೌದ್ಧ ಸಂಘಟನೆಗಳಿಗೆ ಸೇರಿದ 300ಕ್ಕೂ ಅಧಿಕ ಯುವಕರು ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧ ಬಿಕ್ಷುಗಳು ಪ್ರತಿಭಟನೆ ನಡೆಸಿದರು. ರಾಯಭಾರ ಕಚೇರಿಯು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಿದ ಪ್ರಕಟಣೆಯಲ್ಲಿ ರೋಹಿಂಗ್ಯ ಎಂಬ ಪದ ಬಳಸಿದ್ದನ್ನು ಖಂಡಿಸಿ ಈ ಪ್ರತಿಭಟನೆ ಹಮ್ಮಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು. ರೋಹಿಂಗ್ಯ ಮುಸ್ಲಿಮರು ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದ ದೋಣಿಯು ಮುಳುಗಿ 9 ಮಕ್ಕಳೂ ಸೇರಿದಂತೆ 22 ಮಂದಿ ಸಾವಿಗೀಡಾದುದಕ್ಕೆ ಸಂತಾಪ ಸೂಚಿಸಿ ಹೊರಡಿಸಿದ ಪ್ರಕಟಣೆ ಅದಾಗಿತ್ತೇ ಹೊರತು ರೋಹಿಂಗ್ಯದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಜನಾಂಗೀಯ ನಿರ್ಮೂಲನಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಪ್ರಕಟಣೆ ಅದಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ರೋಹಿಂಗ್ಯ ಎಂಬ ಪ್ರದೇಶ ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‍ನಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಪ್ರತಿ ಭಟನಾಕಾರರು ವಾದಿಸಿದರು. ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ ಸರಕಾರವು ಅಂಗೀ ಕರಿಸಿಲ್ಲದ ಪದ ಪ್ರಯೋಗದೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ಪ್ರದೇಶದ ಮಂದಿ ಯನ್ನು ಗುರುತಿಸುವ ಮೂಲಕ ಅಮೇರಿಕವು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಿದೆ ಎಂದವರು ಆರೋ ಪಿಸಿದರು. ಅಮೇರಿಕಕ್ಕೆ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ನರಲ್ಲಿ ಪ್ರೀತಿ ಇದೆಯೆಂದಾದರೆ ಅವರನ್ನು ಅಮೇರಿಕವೇ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಲಿ ಎಂದವರು ಆಗ್ರಹಿಸಿ ದರು. ಆ ಇಡೀ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯ ನೇತೃತ್ವವನ್ನು ಮಾ ಬಾ ತಾ ಎಂಬ ಬೌದ್ಧ ತೀವ್ರವಾದಿ ಸಂಘಟನೆಯು ವಹಿಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ರೋಹಿಂಗ್ಯ ಎಂಬೊಂದು ಜನಸಮೂಹ ಇದೆ ಎಂಬುದನ್ನೇ ಒಪ್ಪಲು ಸಿದ್ಧವಿಲ್ಲದ ತೀವ್ರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವಾದಿಗಳ ಜೊತೆ ಜಗತ್ತು ಇವತ್ತು ಮಾತಾಡಬೇಕಿದೆ.
      ಸೂಕಿ ಅಧಿಕಾರಕ್ಕೆ ಬಂದದ್ದೇ 2015ರಲ್ಲಿ. ಆದರೆ, ಬೌದ್ಧ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾದಿಗಳು ದಶಕಗಳ ಮೊದಲೇ ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‍ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದರು. ಖುದ್ದು ಮಿಲಿಟರಿ ಸರಕಾರವೇ ಈ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾದವನ್ನು ಪೋಷಿಸುತ್ತಲೂ ಬಂದಿತ್ತು. ‘ಇಸ್ಲಾಮ್ ಬರ್ಮಾದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಿಸಿದರೆ ಏನಾಗಬಹುದು..’ ಎಂಬ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯ ಕಿರುಹೊತ್ತಗೆಗಳನ್ನು ಮಿಲಿಟರಿ ಸರಕಾರದ ಮೌನ ಸಮ್ಮತಿಯೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಲಾಗಿತ್ತು. ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‍ನಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧರು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರಾಗುವರೆಂದೂ ಬಾಂಗ್ಲಾ, ಮಲೇಶ್ಯ, ಇಂಡೋನೇಶ್ಯಾಗಳು ಮ್ಯಾನ್ಮಾರನ್ನು ವಶಪಡಿಸಲಿವೆಯೆಂದೂ ಮಾ ಬಾ ತಾ ಎಂಬ ಸಂಘಟನೆ ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ಮದ್ರಸಗಳ ಹೊರತಾಗಿ ಬೇರೆ ಯಾವುದೇ ಮಾದರಿಯ ಶಿP್ಷÀಣ ಸಂಸ್ಥೆಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಅನುಮತಿ ನಿರಾಕರಿಸಲಾಗುತ್ತಿರುವುದಕ್ಕೂ ಈ ತೀವ್ರವಾದಿ ಪ್ರಚಾರವೇ ಕಾರಣ. ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಮುಸ್ಲಿಮರನ್ನೇ ಗುರಿಯಾಗಿಸಿ 2015ರಲ್ಲಿ ‘ಜನಾಂಗ-ಧರ್ಮ ಸಂರಕ್ಷಣಾ ನಿಯಮ’ ಎಂಬ ಕಾನೂನನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಮಿಲಿಟರಿ ಜನರಲ್ ತೇನ್‍ಸೇನ್‍ರ ಮೇಲೆ ತೀವ್ರವಾದಿ ಬೌದ್ಧ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಒತ್ತಡ ಹೇರಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದುವು. ಹಾಗೆಯೇ ‘ಪ್ರಸವದ ನಡುವೆ ಕಡ್ಡಾಯ ವಿರಾಮ ಇರಬೇಕು, ಏಕಪತ್ನಿತ್ವ, ಬೌದ್ಧರಲ್ಲದ ಪುರುಷರನ್ನು ವಿವಾಹವಾಗಬಯಸುವ ಬೌದ್ಧ ಮಹಿಳೆಯರು ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ನೋಂದಣಿ ಮಾಡುವುದು, ಮತಾಂತರ ನಿಯಂತ್ರಣ ಕಾಯ್ದೆ..’ ಮುಂತಾದುವುಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರಲು ಅವು ಒತ್ತಡ ಹೇರಿದುವು. ಹಾಗಂತ, ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‍ನಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಮರ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಬರೇ 2.3%. ಕ್ರೈಸ್ತರು 6.3% ಮತ್ತು ಬೌದ್ಧರು 89.8% ಇz್ದÁರೆ. ಮುಸ್ಲಿಮರು ಅತ್ಯಧಿಕ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿರು ವುದು ರಾಖೈನ್ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ. ಇಲ್ಲಿನ ಒಟ್ಟು 30 ಲಕ್ಪ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಯಲ್ಲಿ 13 ಲಕ್ಷ ಮಂದಿ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ನರ ಮುಸ್ಲಿಮರು. ನಿಜವಾಗಿ, ರಾಖೈನ್ ರಾಜ್ಯದ ಮೂಲ ಹೆಸರು ಅರಖಾನ್. ಮುಸ್ಲಿಮ್ ಬಾಹುಳ್ಯದ ರಾಜ್ಯ ಇದಾಗಿತ್ತು. 1989ರಲ್ಲಿAdaption of Expression Lawದ ಪ್ರಕಾರ ಅರಖಾನ್ ಹೆಸರನ್ನು ರಾಖೈನ್ ಆಗಿ ಬದಲಾಯಿಸಲಾಯಿತಲ್ಲದೇ ಬೌದ್ಧ ಪ್ರಾಬಲ್ಯವುಳ್ಳ ರಾಜ್ಯವಾಗಿ ಮರು ರೂಪಿಸಲಾಯಿತು. 2012ರಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಜನಾಂಗೀಯ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದಲ್ಲಿ ಸಂತ್ರಸ್ತರಾದ 1 ಲಕ್ಷದ 40 ಸಾವಿರ ಮಂದಿ ಇಲ್ಲಿ ನಿರಾಶ್ರಿತರಾಗಿ ಶಿಬಿರಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅಂದಹಾಗೆ, 1982ರಲ್ಲಿ ಮಿಲಿಟರಿ ಸರಕಾರವು ಜಾರಿಗೆ ತಂದ ಪೌರತ್ವ ಕಾಯ್ದೆಯಲ್ಲಿ ದೇಶದ ನಾಗರಿಕರನ್ನು ನಾಲ್ಕು ವರ್ಗಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. 1. ಪೂರ್ಣ ನಾಗರಿಕರು, 2. ಸಹ ನಾಗರಿಕರು, 3. ಸಹಜ ನಾಗರಿಕರು ಮತ್ತು 4. ವಿದೇಶಿ ನಾಗರಿಕರು. ಇವರಲ್ಲಿ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ನರು ವಿದೇಶಿ ವರ್ಗದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದುಕೊಂಡರು. ಆ ಮೂಲಕ ಅವರನ್ನು ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‍ನ ಪೌರತ್ವದಿಂದ ಹೊರಗಿಡಲಾಯಿತು. 1970ರಲ್ಲೇ  ಜನರಲ್ ನೆವಿಯವರ ಆಡಳಿತ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ನ ರನ್ನು ಹೊರಗಿನವರಾಗಿ ನೋಡುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು ಪ್ರಾರಂಭವಾದುವು. 1982ರಲ್ಲಿ ಬರ್ಮೀಸ್ ಪೌರತ್ವ ನಿಯಮ ಜಾರಿಗೆ ಬಂತು. 2012ರಲ್ಲಿ ರೋಹಿಂಗ್ಯ ನ್ನರಿಗಾಗಿ ‘ವೈಟ್ ಕಾರ್ಡ್’ ಗುರುತು ಚೀಟಿಯನ್ನು ಜಾರಿಗೆ ತರುವ ಮೂಲಕ ಪೌರತ್ವ ನೀಡುವ ಸೂಚನೆ ನೀಡಲಾಯಿತಾದರೂ 2015ರಲ್ಲಿ ವೈಟ್ ಕಾರ್ಡನ್ನೇ ರದ್ದುಪಡಿಸುವುದರೊಂದಿಗೆ ಪೌರತ್ವ ನಿಷೇಧ ನಿಯಮವನ್ನು ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ತರಲಾಯಿತು. ನಿಜವಾಗಿ, ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‍ನಲ್ಲಿ ಇಸ್ಲಾಮ್‍ಗೆ ಬಹಳ ದೀರ್ಘ ಇತಿಹಾಸವಿದೆ.
        8ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಅರಬ್-ಪರ್ಶಿಯನ್ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳ ಮೂಲಕ ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‍ಗೆ ಇಸ್ಲಾಮ್ ತಲುಪಿತ್ತು ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. 1430ರಿಂದ 1785ರ ವರೆಗೆ ಮರೋಕು ಎಂಬ ರಾಜವಂಶವು ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಿತ್ತು. ಈ ಆಡಳಿತ ವಂಶದ ಸ್ಥಾಪಕನಾಗಿ ಸುಲೈಮಾನ್ ಷಾ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಿ ಕೊಂಡಿರುವ ಮಿನ್‍ಸೋ ಮೂನ್ ಎಂಬವನಾಗಿದ್ದ. 17ನೇ ಶತಮಾನದ ವರೆಗೆ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಿದ ಈ ರಾಜವಂಶದ ಮೇಲೆ ಅರಕಾನ್ ಬೌದ್ಧ ರಾಜವಂಶವು ದಾಳಿ ನಡೆಸಿ ಸೋಲಿಸಿತು. ಆ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಮುಸ್ಲಿಮರು ಮತ್ತು ಹಿಂದೂಗಳು ಜೀವ ಭಯದಿಂದ ಪಲಾಯನ ಮಾಡಿದರು. ಬೌದ್ದೇತರ ಎಲ್ಲ ಆರಾಧನಾಲಯಗಳನ್ನೂ ಅರಕಾನ್ ಆಡಳಿತವು ಧ್ವಂಸಗೊಳಿಸಿತು. ಇದಾಗಿ ಒಂದು ಶತಮಾನದ ಬಳಿಕ 1824ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಿಟಿಷರು ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ ಮೇಲೆ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿದರು. ಅಲ್ಲಿನ ಕೃಷಿ ಕೆಲಸಗಳಿಗಾಗಿ ಅವರು ಬಂಗಾಳಿ ಮುಸ್ಲಿಮ ರನ್ನು ಕರೆ ತಂದರು. ಇವರ ಜೊತೆಗೇ ಈ ಹಿಂದೆ ಪಲಾಯಗೈದವರ ತಲೆಮಾರುಗಳೂ ಅರಕಾನ್‍ಗೆ ಬಂದವು. ದುರಂತ ಏನೆಂದರೆ, ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‍ನ ಬೌದ್ಧ ತೀವ್ರವಾದಿಗಳು ಮುಸ್ಲಿಮ್ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಪ್ರಾರಂಭಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲಿಂದ. ಅಲ್ಲದೇ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ನರು ವಾಸವಾಗಿರುವುದು ರಾಖೈನ್ ರಾಜ್ಯದ ಪಶ್ಚಿಮ ಸಮುದ್ರ ತೀರದ ಬಳಿ. ಇದು ತೈಲ ಸಮೃದ್ಧ ಪ್ರದೇಶವಾಗಿಯೂ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಈ ಪ್ರದೇಶವು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶಕ್ಕೆ ತಾಗಿಕೊಂಡೂ ಇದೆ. ಬಾಂಗ್ಲಾ ದೇಶದ ಚಿತ್ತಗಾಂಗ್‍ನ ಭಾಷೆಗೆ ಸಾಮಿಪ್ಯವುಳ್ಳ ಬಂಗಾಳಿ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ನರು ಆಡುತ್ತಾರೆ. ಶುದ್ಧ ಬರ್ಮೀಸ್ ಭಾಷೆ ಆಡುವ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ನರೂ ರಾಖೈನ್‍ನ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ದ್ದಾರೆ. ದೇಹ ರಚನೆಯಲ್ಲೂ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ನರು ಬಂಗಾಳಿಯರನ್ನೇ ಹೋಲುತ್ತಾರೆ. ಈ ಸಾಮ್ಯತೆಯೇ ಬೌದ್ಧ ಸಂಘಟನೆಗಳ ಆರೋಪಕ್ಕೆ ಇನ್ನೊಂದು ಆಧಾರ. 1430ರ ಮರೋಕು ರಾಜವಂಶದ ಪ್ರಜೆಗಳು ಇವರು ಎಂದು ಇತಿ ಹಾಸ ಉಲ್ಲೇಖಿಸುತ್ತದಾದರೂ ಇವರಿಗೆ ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಇತಿಹಾಸದ ಕಾಲವನ್ನಷ್ಟೇ ಬೌದ್ಧ ತೀವ್ರವಾದಿಗಳು ಮತ್ತು ಈ ಹಿಂದಿನ ಮಿಲಿಟರಿ ಸರಕಾರವು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದೆ. ಬ್ರಿಟಿಷರು ತಮ್ಮ ಜೊತೆ ಕರೆ ತಂದ ಬಂಗಾಳಿ ಮತ್ತು ಮರೋಕು ರಾಜವಂಶದ ಹೊಸ ತಲೆಮಾರಿಗೆ ಅರಕಾನ್ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ 99 ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಗೆ ಭೂಮಿಯನ್ನು ವಿತರಿಸಿತ್ತು. ಒಂದು ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಅದು ಮರೋಕು ರಾಜವಂಶ ಕಾಲದ ಪ್ರಜೆಗಳ ಜಾಗ. ಅರಕಾನನ್ನು ಬೌದ್ಧ ರಾಜವಂಶವು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಮೂಲಕ ಅದು ಅವರಿಂದ ಕೈ ತಪ್ಪಿ ಹೋಗಿತ್ತು. ಬ್ರಿಟಿಷರು ಹೀಗೆ ಭೂಮಿ ಹಂಚಿದ್ದೂ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಮರನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡಿರುವುದರ ಫಲಿತಾಂಶವು ಇವತ್ತು ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‍ನಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಮುಸ್ಲಿಮರು ತೀರಾ ಬಡವರೇನೂ ಅಲ್ಲ. ಸ್ಥಿತಿ ವಂತರಾಗಿಯೇ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. 1940ರಲ್ಲಿ ಮುಜಾಹಿದ್‍ಗಳೆಂದು ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡ ಸಶಸ್ತ್ರ ಗುಂಪೊಂದು ಅರಕಾನ್ ಅನ್ನು ಪಾಕ್‍ನ ಜೊತೆ ಸೇರಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸಿತ್ತು. ಜಿನ್ನಾರೊಂದಿಗೆ ಮಾತುಕತೆಯನ್ನೂ ನಡೆಸ ಲಾಗಿತ್ತು. ಆಗ ಜನರಲ್ ಅನ್ ಸಾನ್‍ರು ಸ್ವತಂತ್ರ ಬರ್ಮಾದಲ್ಲಿ ಇವರಿಗೆ ಸಂರಕ್ಷಣೆ ನೀಡುವುದಾಗಿ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದ್ದರು. ಆ ಬಳಿಕ ಎರಡನೇ ವಿಶ್ವಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಮರು ಬ್ರಿಟಿಷರನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದರು. ಬೌದ್ಧರ ಅರಕಾನ್ ನ್ಯಾಷನಲ್ ಆರ್ಮಿ ಮತ್ತು ಬರ್ಮೀಸ್ ಇಂಡಿಪೆಂಡೆನ್ಸ್ ಆರ್ಮಿಗಳು ಜಪಾನನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದುವು. 1948ರಲ್ಲಿ ಬರ್ಮಾವು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಯಿತು. ಅಂದಿನಿಂದಲೇ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ನರನ್ನು ಪ್ರಜೆಗಳೆಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳುವುದಕ್ಕೆ ಆಡಳಿತ ನಿರಾಕರಿಸತೊಡಗಿತು.
ಬಹುಶಃ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡಕ್ಕೆ ಇರುವ ಇನ್ನೊಂದು ಆಯಾಮ ಆರ್ಥಿಕತೆಯದ್ದು.
      ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‍ನ ರಾಖೈನ್ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಆರಂಭವಾಗಿ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುವ ಕ್ಯೋಕ್‍ಫೂ ರಸ್ತೆ ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ಚೀನಾ ತ್ವರಿತಗೊಳಿಸಿದ ಸಮಯದಲ್ಲೇ (2012) ರೋಹಿಂಗ್ಯದಲ್ಲಿ ಮೊದಲ ಜನಾಂಗೀಯ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡ ಆರಂಭವಾಗಿದ್ದು. ಈ ರಸ್ತೆ ಚೀನಾದ ಪಾಲಿಗೆ ಬಹು ಅಮೂಲ್ಯವಾದುದು. ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ತನ್ನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಅಂತಾರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ತಲುಪಿಸಲು ಈ ರಸ್ತೆ ನೆರವಾಗುವುದರಿಂದ ಚೀನಾ ಭಾರೀ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿತ್ತು. ಇದನ್ನು ವಿಫಲಗೊಳಿಸುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದಲೇ ಅಮೇರಿಕ ಚುರುಕಾಯಿತು. 2012ರಲ್ಲಿ ಒಬಾಮ ಎರಡು ಬಾರಿ ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್‍ಗೆ ಭೇಟಿ ಕೊಟ್ಟಿರುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿ. ಇದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರೋಹಿಂಗ್ಯ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡವೂ ನಡೆದು ಕಾಮಗಾರಿ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿತು. ಅಮೇರಿಕವು ಸೂಕಿ ಮತ್ತು ಮಿಲಿಟರಿ ಜನರಲ್ ತೇನ್‍ಸೇನ್‍ರನ್ನೂ ತನ್ನಲ್ಲಿಗೆ ಕರೆಸಿಕೊಂಡಿತ್ತು. ಹೀಗೆ ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿದ್ದ ಕಾಮ ಗಾರಿಯು 5 ವರ್ಷಗಳ ಬಳಿಕ ಪುನಃ ಪ್ರಾರಂಭಗೊಂಡಿತು. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಚೀನಾ-ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡವು. ಒಬಾಮರಂತೆ ಟ್ರಂಪ್‍ರಿಗೆ ಮ್ಯಾನ್ಮಾರನ್ನು ಒಲಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರುವುದೇ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಅಲ್ಲದೇ ಚೀನಾವು ಹತ್ತಿರದ ಎಲ್ಲ ದೇಶಗಳ ಒಲವನ್ನೂ ಗಿಟ್ಟಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಈ ನಡುವೆ ಸೂ ಕಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ಚೀನಾಕ್ಕೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದರು. ಹೀಗೆ ರಾಜತಾಂತ್ರಿಕ ಸಮರದಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕಕ್ಕೆ ತೀವ್ರ ಹಿನ್ನಡೆಯಾಯಿತು. ಈ ನಡುವೆ ಚೀನಾ-ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ ಪೈಪ್‍ಲೈನ್ ಕಾಮಗಾರಿಯು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಯಿತಲ್ಲದೇ ಚೀನಾದ ಬಲುವಾನ್ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿದಿನ 2,60,000 ಬ್ಯಾರಲ್ ತೈಲ ಸಾಗಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ ಎಲ್ಲ ಏರ್ಪಾಡುಗಳು ಮುಗಿದಿವೆ. ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲೇ  ಮತ್ತೆ ರೋಹಿಂಗ್ಯ ನರಮೇಧ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಅಮೇರಿಕದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ಶಂಕಿಸುವಂತೆಯೇ ಸ್ವತಃ ಚೀನಾವೇ ತನ್ನ ಪೈಪ್‍ಲೈನ್ ಯೋಜನೆಯ ಕಡೆಗೆ ಜನರ ಗಮನ ಹರಿಯದಂತೆ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಇಂಥದ್ದೊಂದು ಹತ್ಯಾಕಾಂಡಕ್ಕೆ ಕುಮ್ಮಕ್ಕು ನೀಡಿರಬಹುದೇ ಎಂದೂ ಅನುಮಾನಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ. ಹಾಗಂತ,
     ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ ಮುಸ್ಲಿಮರು ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರಜ್ಞೆಯಿಲ್ಲದವರೋ ಅಥವಾ ಹೋರಾಟ ನಡೆಸದವರೋ ಅಲ್ಲ. ರಾಖೈನ್ ರಾಜ್ಯದ 30 ಲಕ್ಷ ಮಂದಿಯಲ್ಲಿ 13 ಲಕ್ಷದಷ್ಟಿರುವ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ನರು ರೋಹಿಂಗ್ಯ ಸಾಲಿಡಾರಿಟಿ ಆರ್ಗನೈಝೇಶನ್ (RSA) ಮತ್ತು ಅರಕಾನ್ ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಫ್ರಂಟ್ (ARIF) ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದರು. 1998ರಲ್ಲಿ ಇವೆರಡನ್ನೂ ಒಟ್ಟುಗೂಡಿಸಿ ಅರಕಾನ್-ರೋಹಿಂಗ್ಯ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಆರ್ಗನೈಝೇಶನ್ (ARNA) ಅನ್ನು ರಚಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಅದರ ಹೋರಾಟ ವಿಭಾಗವಾಗಿ ರೋಹಿಂಗ್ಯ ನ್ಯಾಶನಲ್ ಆರ್ಮಿ (RNA)ಯನ್ನು ಕಟ್ಟಿದರು. ಈಗ ಮ್ಯಾನ್ಮಾರ್ ಸೇನೆಯ ಜೊತೆ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ನಿರತವಾಗಿರುವ ಗುಂಪಿನ ಹೆಸರು ಅರಕಾನ್-ರೋಹಿಂಗ್ಯ ಸಾಲ್ವೇಶನ್ ಆರ್ಮಿ (ARSA).
     ಒಂದು ಕಡೆ, ಬೌದ್ಧ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾದಿಗಳು ಮತ್ತು ಅವರಿಗೆ ಬೆಂಬಲವಾಗಿ ನಿಂತಿರುವ ಸೇನೆಯಿದ್ದರೆ ಇನ್ನೊಂದು ಕಡೆ ಪೌರತ್ವವೇ ನಿರಾಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟು ಅತ್ತ ದರಿ ಇತ್ತ ಪುಲಿ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ರೋಹಿಂಗ್ಯನ್ನರು. ಮಗದೊಂದೆಡೆ ಅಮೇರಿಕ ಮತ್ತು ಚೀನಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳು. ಬಹುಶಃ, ರೋಹಿಂಗ್ಯ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ಹಿಂದೆ ಬರೇ ಪೌರತ್ವಕ್ಕಿಂತ ಹೊರತಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಕಾರಣಗಳಿವೆ. ಸೇನೆಯ ಮೇಲೆ ಅರಕಾನ್-ರೋಹಿಂಗ್ಯ ಸಾಲ್ವೇಶನ್ ಆರ್ಮಿ (ARSA) ದಾಳಿಯೆಸಗಿದುದೇ ಈ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡಕ್ಕೆ ಕಾರಣ ಎಂಬುದು ಬರೇ ನೆಪ ಮಾತ್ರ. ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲೇ,
         ಅತ್ಯಂತ ಯೋಜಿತವಾಗಿ ಈ ಹತ್ಯಾಕಾಂಡದ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಲಾಗಿತ್ತು ಎಂದೇ ಅನಿಸುತ್ತದೆ.